Zapraszamy na najpierwmieszkanie.org.pl. To portal poświęcony wartościom, systemom i programom Najpierw Mieszkanie. Portal Najpierw Mieszkanie jest prowadzony przez Fundację Najpierw Mieszkanie Polska przez osoby, które stworzyły i prowadziły stronę czynajpierwmieszkanie.pl., która niniejszym staje się stroną archiwalną. Dziękujemy, że byliście z nami tutaj i czekamy na Was w nowym miejscu!
Najpierw mieszkanie to filozofia opierająca się o konkretne wartości. W Fundacji Najpierw Mieszkanie Polska widzimy ich pięć: mieszkanie, decydowanie, zdrowienie, wspieranie oraz społeczność i rozumiemy je tak:
Mieszkanie w NM to niewielki, ale niezależny, lokal z czystym wnętrzem i podstawowym wyposażeniem niezbędnym do samodzielnego życia. Jest w nim miejsce do aktywności dziennej, odpoczynku i snu, miejsce do przygotowywania posiłków i miejsce umożliwiające zadbanie o higienę osobistą.
Możliwość pobytu w takim lokalu jest dla człowieka przenoszącego się tam prosto “z ulicy”, bazą, punktem czerpania energii do trudnej pracy nad swoimi problemami. To koło zamachowe metody NM.
W NM mieszkania są rozproszone w lokalnych wspólnotach, nie w “gettach” socjalnych ani nie na bogatych osiedlach. Są tam gdzie jest tzw. miks społeczny. Jeśli mieszkania uczestników są w jednym budynku – tak jak w wielu programach fińskich – zespół wspierający pracuje w tym samym budynku, w którym mieszkają uczestnicy.
W umowach najmu, niezależnie od tego, czy Uczestnik podpisuje je sam, czy umowa jest zawarta z instytucją pośredniczącą, znajdują się wyłącznie warunki lokatorskie. Należy do nich płacenie czynszu w umówionej wysokości i przestrzeganie zasad porządku społecznego. Jedyny warunek wykraczający poza warunki dotyczące wszystkich lokatorów to zobowiązanie do przyjęcia umówionej wizyty członka Zespołu wspierającego raz w tygodniu.
A raczej: prawo Uczestników do samostanowienia. Punktem wyjścia do realizacji tego prawa jest stworzenie bezpiecznej przestrzeni, w której Uczestnik wie i czuje, że może podejmować decyzje dotyczące jego życia samodzielnie, może wybierać, co jest dla niego ważne oraz nad czym, w jaki sposób i w jakim tempie będzie pracować.
Stworzenie bezpiecznej przestrzeni jest pierwszym zadaniem zespołu wspierającego. Zespół towarzyszy pracy Uczestnika nad jego wyzwaniami pomagając mu zrozumieć i nazwać skutki podejmowanych decyzji, omówić alternatywne sposoby postępowania, pokazać pomoc dostępną w okolicy.
Wyzwaniem dla członków zespołu wspierającego jest nienarzucanie Uczestnikowi swojej wiedzy, przekonań, pasji, czy uprzedzeń oraz rezygnacja z pozycji “silniejszego” w tej relacji. W NM wszyscy jesteśmy ludźmi i jak każdy człowiek – mamy swoje wyzwania. Dla specjalistów wyzwaniem jest zachowanie pokory w roli osoby pomagającej. To ciężka codzienna praca.
W centrum jest Uczestnik. Nie “projekt”. Nawet nie metoda.
W metodzie NM stawiamy na zdrowienie, a zdrowie rozumiemy tak jak WHO. Jest to pełny dobrostan fizyczny, psychiczny, społeczny i duchowy, a nie jedynie brak choroby czy niepełnosprawności.
Istotą zdrowienia jest dążenie do celu i stopniowe zmiany w jakości życia. Ostateczne osiągnięcie celu np. pełnej samowystarczalności czy abstynencji jest jedynie na horyzoncie. Każdy krok w dobrą stronę jest sukcesem.
Zdrowienie to proces zmierzający do odzyskania pełni zdrowia i powrotu do życia społecznego, zawodowego, kulturalnego i duchowego.
W NM wsparcie odpowiada na potrzeby Uczestnika, a nie odwrotnie. Uczestnik nie jest „dobierany” do kryteriów pomocy świadczonej w z góry określonej formie.
Dobierani są za to pracownicy wspierający. Kluczem jest podzielanie wartości humanistycznych i przekonanie, że każdy człowiek ma prawo do życia w mieszkaniu, decydowania o sobie, robienia błędów i uczenia się dzięki porażkom.
Zespół nic nie załatwia za Uczestnika, jest za to bezwarunkowo przy nim obecny. Wspiera jego sprawczość, decyzyjność oraz poczucie odpowiedzialności za siebie.
Wsparcie jest takie jak potrzeby Uczestnika: w zakupach, opiece nad zwierzętami domowymi, zarządzaniu budżetem, pracy, nauce, życiu sąsiedzkim, w terapii i leczeniu. Jak trzeba, to psychoterapeuta pomaga w sprzątaniu, a złota rączka słucha zwierzeń z ostatniego tygodnia.
Zespół NM zawsze kieruje się podejściem „da się” bez względu na stopień skomplikowania problemów Uczestników.
Zespół jest gotowy do kontaktu telefonicznego 24/7.
Zaangażowanie się Uczestnika w pracę metodą NM oznacza przeprowadzkę: z namiotu w murowane ściany, z jednej okolicy do innej. To może być trudne doświadczenie. W nowym środowisku łatwo poczuć się zagubionym i samotnym.
Zespół wspierający pomaga Uczestnikowi odnaleźć się w nowym sąsiedztwie, nawiązać kontakty zgodne z jego zainteresowaniami, pasjami i potrzebami, które w danej chwili sygnalizuje.
Zespół pomaga też lokalnej społeczności poznać i zrozumieć metodę NM, ideę równości społecznej, wartość włączenia społecznego oraz szkodliwość kłamliwych stereotypów. Nie wykorzystuje jednak tożsamości ani sytuacji Uczestnika jako narzędzia. Chroni jego prywatność.
Zbudowanie w pełni włączającej wspólnoty trwa długo i wymaga pracy. Jednak trwałe relacje ze społecznością są bardzo ważne, zwłaszcza po zakończeniu udziału Uczestnika w programie. Dlatego w NM wykorzystuje się przede wszystkim mieszkania rozproszone, nie więcej niż 4 w bloku, jedno na klatce, itd. Dzięki byciu wśród dobrze funkcjonujących mieszkańców Uczestnik uczy się dobrych sąsiedzkich zachowań poprzez samą obserwację.
Projekt realizowany przez lidera Fundację Ius Medicinae oraz partnerów Kamiliańską Misję Pomocy Społecznej i Armię Zbawienia w Islandii w Programie Obywatele dla Demokracji finansowanym ze środków EOG
